#histoire 2320

De Hadj... 50 jaar geleden!

Gepost: 15 maart 2018 Tawhid Reizen

﷽

Tegenwoordig, en in het bijzonder bij TAWHID REIZEN, doen we voor de uitvoering van de grote bedevaart, de Hadj, ons uiterste best om onze pelgrims alle comfort te bieden: comfortabele vluchten, hotels van hoog niveau, een logistiek die loopt als een Zwitsers uurwerk, en een stevige religieuze begeleiding ...

Maar door de tijden heen is het niet altijd zo gemakkelijk geweest! Voor onze voorouders, vijftig jaar geleden, was het verrichten van de Hadj merkbaar anders, maar natuurlijk even verrijkend.

We nodigen u, voor de duur van één artikel, uit om met ons terug in de tijd te reizen om te ontdekken, of te herontdekken, hoe deze verheven aanbidding door onze grootouders werd verricht.

Begin van de reis! Als een Parijs–Djeddah vandaag in 8 uur kan, dan was dat vroeger anders. De luchtvaart was nog niet zo ontwikkeld als nu, en pelgrims trokken naar het heilige land over land en/of over zee. De buurlanden (Jemen, Jordanië, Irak, Koeweit...) kwamen doorgaans per bus.

Het kwam ook voor dat sommige pelgrims, vooral de meer gegoeden, zich met kleine vliegtuigen of luchtvaartuigen verplaatsten, vaak eveneens vanuit buurlanden om de afstanden kort te houden.

De Afrikaanse landen, van de Maghreb tot Sub-Sahara-Afrika, kwamen meestal per schip via Egypte of Soedan naar Djeddah, vergezeld van hun offerdieren.

Pelgrims die per schip kwamen, waren vaak zwaar beladen omdat ze een lange reis achter de rug hadden en bovendien langer ter plaatse bleven voor ze naar huis terugkeerden. De #Hadj nam soms meerdere maanden in beslag! Daarna ontwikkelden de vervoermiddelen zich. In 1981 werd de internationale luchthaven King Abdulaziz in Djeddah ingehuldigd en begon ze pelgrims van over de hele wereld te ontvangen. Maar de ‘traditionele’ vervoermiddelen zoals de boot of de bus worden nog steeds gebruikt, met name voor het vervoer van vee.

Vervolgens hebben de vervoermiddelen zich ontwikkeld. In 1981 werd de internationale luchthaven King Abdulaziz in Djeddah ingehuldigd en begon ze pelgrims van over de hele wereld te ontvangen. Maar de ‘traditionele’ vervoermiddelen zoals de boot of de bus worden nog steeds gebruikt, met name voor het vervoer van vee.

Aangekomen in Mekka konden pelgrims aan de grenzen van het heilige gebied grote borden zien die de toegang voor niet-moslims verboden, zoals de regel in de islam voorschrijft. Vandaag zijn die vervangen door verkeersborden langs de snelweg.

Rondom de Heilige Moskee stonden hotels ter beschikking van de pelgrims, naast de woningen van de Mekkanen ...

... evenals markten. Levendige straten zijn altijd een kenmerk van Mekka geweest, vroeger en nu!

In een van de straten van Mekka is een moskee in Ottomaanse stijl te zien (links), een van de vele tekenen dat de heilige moskeeën lange tijd onder het beheer van het Ottomaanse kalifaat stonden.

Handelaars die hun waar rechtstreeks op de grond uitstallen in de straten van Mekka.

Allah heeft de waarheid gesproken toen Hij, de Hadj beschrijvend, zei: “En roep de mensen tot de Hadj. Zij zullen naar jou komen, te voet, en op elke magere kameel, vanuit elke verre weg, opdat zij getuige zijn van de voordelen die hun zijn gegeven” (soera 22, Al-Hajj, verzen 27/28).

Ibn ʿAbbās zei, ter verklaring van de in dit vers genoemde voordelen: « Dat zijn de markten ». En Mujāhid zei: « Dat is de handel, evenals wat Allah behaagt onder de zaken van deze wereld en het Hiernamaals » (“Tafsīr al-Baghawī”).

De poorten van de Heilige Moskee uit de tijd van het Ottomaanse kalifaat, die toegang gaven tot het heiligdom waar zich de Kaʿba bevindt. Opnieuw is de Ottomaanse architecturale en kalligrafische stijl duidelijk herkenbaar. Sindsdien zijn deze poorten vernietigd wegens de uitbreiding van de Moskee.

Hier een afbeelding van de Kaʿba, omringd door vier koepels die de vier rechtscholen in de islam vertegenwoordigen en waar de geleerden van elke school de vragen van bezoekers beantwoordden. Let op hoe leeg het is! We zijn in 1953, dus 65 jaar geleden!

Hier zien we opnieuw de koepels, evenals de minbar van de imam voor de vrijdagpreek. Al deze elementen zijn tegenwoordig helaas verdwenen.

Het kleed van de Kaʿba, in het Arabisch Kiswa, wordt elk jaar, zoals de traditie het wil, halverwege de maand Dhū al-Qaʿda (één maand vóór de Hadj) omhooggehaald, om de bedevaart aan te kondigen en om het te beschermen tegen praktijken van bepaalde pelgrims die zich erdoor verkeerde overtuigingen onfatsoenlijk tegenaan zouden kunnen wrijven.

In het verleden konden pelgrims via de deur de Kaʿba binnengaan. Maar gezien de grote toestroom aan pelgrims is dat vandaag onmogelijk geworden; daarom laten de verantwoordelijken van de Heilige Moskee dit voorrecht aan religieuze persoonlijkheden (geleerden, hoogwaardigheidsbekleders...).

Op deze foto zien we op de voorgrond het Station van Ibrāhīm onder zijn gouden koepel. De deur van de Kaʿba staat open om een belangrijke delegatie te ontvangen. Rechtsonder een groep Abessijnse eunuchen, dienaren van de Moskee sinds de Middeleeuwen. De foto is iets recenter dan de vorige (jaren 1980), wat te zien is aan het anders omhooggeslagen kleed en aan de bouw van de Moskee, die veranderde na de renovatie en uitbreiding door het Saoedische koninkrijk in 1925.

De 8e dag van de maand Dhū al-Hijja markeert het begin van de Hadj-riten. Pelgrims trekken met hun dieren naar Minā, om de volgende dag op de vlakte van ʿArafāt te verblijven tot zonsondergang (een van de pilaren van de Hadj).

De tenten waren bouwvallig en de hitte soms verstikkend! Helemaal niet te vergelijken met de gekoelde en van matrassen voorziene tenten die wij onze pelgrims vandaag aanbieden. Moge Allah onze voorgangers belonen voor hun opofferingen!

ʿArafāt is een uitgestrekte vlakte met in het midden een heuvel, Jabal ar-Raḥma (Berg van Barmhartigheid). Men verblijft er op de 9e dag tot de avond om te smeken en te bidden... Het is een van de belangrijkste momenten van de bedevaart; zo belangrijk dat de Profeet صلى الله عليه وسلم zei: “De Hadj is ʿArafah” (overgeleverd door Muslim).

Bij zonsondergang verlaten de pelgrims ʿArafāt en begeven zich naar Muzdalifa om er de nacht door te brengen; de volgende dag (10 Dhū al-Hijja) keren ze terug naar Minā om de meeste handelingen van de Hadj te verrichten: de stèles stenigen, hun offerdier slachten, het hoofd scheren en tenslotte Ṭawāf al-Ifāḍa.

De drie stèles (Arabisch: Jamārāt) symboliseren de verzoeking van de mens door de duivel: zij verwijzen naar het overgeleverde verhaal dat de duivel driemaal kwam om onze profeet Ibrāhīm صلى الله عليه وسلم te verleiden het bevel van Allah ongehoorzaam te zijn toen Hem werd opgedragen zijn kind te offeren; Ibrāhīm صلى الله عليه وسلم wierp hem toen driemaal met telkens zeven steentjes. De symboliek is dus de duivel te stenigen en hem te beletten ons te verleiden ongehoorzaam te zijn aan de bevelen van Allāh.

Na de steniging volgt de rite van het offer, eveneens een van de belangrijkste (de 10e dag waarop dit gebeurt wordt niet voor niets “Yawm an-Naḥr” genoemd, de dag van het offer). Tegenwoordig is het moeilijk om zelf te slachten, maar vroeger deden pelgrims dat wel en waren er markten ter plaatse.

De karkassen van de offers worden vervolgens vervoerd om aan de armen van Mekka te worden uitgedeeld... Ja, dat is ook de Hadj: delen en onzelfzuchtigheid!

Het offer wordt gevolgd door het uit de staat van heiliging treden door het hoofd te scheren of het haar te kortwieken — een symbolische daad van onderwerping aan Allah die het einde van de heiligingsstaat van de riten markeert.

Daarna keert men terug naar de Kaʿba om er zeven keer te rond te gaan — wat men “Ṭawāf al-Ifāḍha” noemt — gevolgd door de saʿy (zeven keer heen en weer tussen de heuvels Ṣafā en Marwa) voor wie heeft gekozen voor de formule Tamattuʿ (Omra + Hadj in één reis). Na Ṭawāf al-Ifāḍa keren de pelgrims terug naar Minā om er te verblijven tijdens de drie laatste dagen (de zogenoemde « dagen van at-Tashrīq » — letterlijk het drogen van vlees omdat de pelgrims op die dagen het vlees van hun offer lieten drogen om het te bewaren) en om de drie stèles te stenigen.